Hướng dẫn chi tiết về Capo cho người mới bắt đầu học Ukulele.
. Capo là gì ?
. Hiện đang có những loại Capo nào ?
. Sử dụng Capo như thế nào ?
. Tại sao mình cần dùng Capo ?
Viết về một chủ đề mà trước nay tôi thật sự chưa nghĩ đến. Vì khi chơi Guitar đã lâu, tôi toàn sử dụng Capo như một thói quen. Khi tôi bắt đầu chơi Ukulele, tôi chưa từng nghĩ quá nhiều rằng mình sẽ gặp khó khăn khi chơi hay có nhiều câu hỏi về cách sử dụng capo như thế nào. Hy vọng rằng với bài viết này, bạn sẽ biết được Capo là gì ? và cách sử dụng nó như nào? và có những loại capo nào ở ngoài thị trường ?
Capo là gì ?
Capo là từ viết tắt từ “capotasto “ trong tiếng Ý nghĩa là “đứng đầu cần đàn”. Đó là một dụng cụ nhỏ bạn có thể gắn dọc theo chiều dài của cần đàn để giữ dây đàn xuống bằng với phím đàn ngoài cùng. Vì vậy về cơ bản, bạn đang chặn các dây đàn với một dụng cụ đặc biệt là capo thay vì là ngón tay của bạn.
Sự thật lịch sử (WikiPedia ) : Giovanni Battista Doni lần đầu sử dụng thuật ngữ này trong từ điển tiếng Ý năm 1640, mặc dù capo được sử dụng sớm hơn từ thế kỷ thứ 17. Capo đầu tiên được công nhận là được thiết kế bởi James Ashborn of Walcottville, Connecticut, USA.
Bạn có thể làm gì với chiếc Capo ?
Bây giờ khi bạn biết nó là gì, bạn có thể muốn biết nó sử dụng cho điều gì ? Sử dụng Capo để nâng cao độ, cho phép bạn chơi ở các cao độ khác nhau mà không cần sử dụng các núm lên dây đàn để điều chỉnh cao độ cho đàn Ukulele lên mức cao hơn hoặc phải chuyển hợp âm.
Ví dụ như này : Một bản nhạc cho đàn Ukulele (gCEA) đang chơi ở tông “C”. Hãy nhớ các thứ tự sau đây : A A# B C C# D D# E F F# G G#, đặt một capo ở ngăn thứ tư để chuyển tông bài hát sang tông “E” .
Khi nào cần sử dụng Capo ?
Có hai lý do chính để bạn muốn sử dụng capo. Thứ nhất là sử dụng capo để nâng giọng của một bài hát lên mức khác để phù hợp với tiếng hát của bạn. Lý do thứ hai như sau: Trên bản nhạc cho đàn Ukulele, thỉnh thoảng bạn sẽ thấy “phiên bản thay thế” như là một ghi chú nhỏ được ghi trên đầu mỗi bản nhạc. Ý tôi ở đây là bạn có thể thử chuyển tông bài nhạc xuống để dễ chơi hơn. Ví dụ, hạ tông xuống một bậc từ A#m thành Am thì bản nhạc sẽ dễ chơi hơn rất nhiều.Nhưng, nếu bạn chơi thế cho bản gốc thì nó có thể sẽ nghe không hay nữa. Để có thể trở lại tông gốc ban đầu, bạn có thể kẹp capo lên ngăn đàn đầu tiên và cũng chơi với hợp âm Am. Bây giờ bạn vẫn chơi được theo tông gốc của bản nhạc, nhưng hợp âm thì dễ chơi hơn rất nhiều. Tất cả hợp âm được ghi trên các bài hát dành cho đàn Ukulele thì không yêu cầu sử dụng capo. Bạn có thể chọn cho mình cách tốt nhất khi muốn chuyển tông, bạn có thể dùng capo hoặc không.
Tôi có cần Capo không ?
Đây là sự lựa chọn của mỗi cá nhân. Ví dụ như bản thân tôi đã sử dụng capo khá lâu khi tôi bắt đầu học Ukulele, nhưng hiện nay, tôi không còn dùng nó thường xuyên nữa. Khi bạn đã có phương pháp tốt hơn để chơi tông A#m. Tôi cũng đã tìm được cách chơi dễ hơn mà không phải dựa vào capo nữa. Tuy nhiên, nó là một công cụ tuyệt vời dành cho người mới bắt đầu học Ukulele vì nó cho phép bạn chơi một bản nhạc ở phạm vi rộng hơn bằng cách sử dụng capo.
Hiện nay có bao nhiêu loại Capo trên thị trường ?
Capo đường cong
Cho đến nay, đây là loại Capo yêu thích của tôi. Tay cầm là một đường cong dễ điều khiển để thay đổi nhanh chóng vị trí của capo trên cần đàn chỉ với một tay. Tuy nhiên bạn có thể không điều chỉnh sức ép lên các dây đàn và nó thì khá cồng kềng. Tôi có xem xét một số thương hiệu cung cấp loại capo này. Kyser là một thương hiệu nổi tiếng bán đàn Ukulele/ Banjo khá tốt.
Capo kẹp chữ C
Đây là một đối thủ lớn trong thị trường capo đàn Ukulele dạng kẹp. Và nó là Shubb với dòng L9 Lite Ukulele Capo. Một cái capo kẹp cho phép bạn điều chỉnh áp lực lên dây bằng cách vặn ốc nhỏ. Để xài capo này, bạn phải sử dụng đòn bẩy. Loại capo này rất mạnh mẽ, chắc chắn và nhỏ gọn. Đây cũng là loại capo đắt tiền nhất.
Capo dây cao su
Đây là loại capo rẻ tiền nhất trong danh sách này. Bạn có thể mua mấy cái capo này chỉ với giá bằng một cái capo đường cong hay capo kẹp chữ C. Nó rất nhẹ và hệ thống tạo hình chữ V với dây cao su để gắn vào đàn và giữ chặt các dây đàn. Mặc dù capo này nhỏ gọn và giá thành rẻ, nhưng hầu như chúng có chất lượng rất thấp, nó có thể lên cao quá so với tông nhạc và làm đứt dây đàn. Jim Dunlop đề nghị rằng một cái capo dây cao su chỉ nên có giá dưới 5$.
NS Ukulele Capo Pro
Đây là loại capo mới ra gần đây nhất. Là một capo thiết kế bởi thương hiệu D’Addario ( Planet Waves ). Đây là một capo rất nhẹ ( làm bằng nhôm) và có một vết dấu chân rất nhỏ ngay phần cổ đàn Ukulele giống như các loại khác ( trừ Capo dây cao su ). Nó không dễ dàng di chuyển sang ngăn khác. Đó là một trong những nhược điểm duy nhất về loại capo này.
Tôi có một Capo guitar rồi, tôi có thể sử dụng luôn được không ?
Tất nhiên là bạn có thể, không có lý do gì có thể ngăn bạn sử dụng capo guitar cả, thậm chí cả tôi cũng không có một capo Ukulele đúng nghĩa. Tôi đang có một capo Jim Dunlop 83 màu đen. Nó xài rất tốt, nhưng bây giờ tôi đã ít khi sử dụng nữa rồi. Nếu bạn có ý định sử dụng capo thường xuyên cho đàn Ukulele, tôi khuyên bạn nên mua một capo Ukulele chuyên nghiệp.
Một lưu ý cuối cùng
Capo thật sự hữu ích trong vài trường hợp, nhưng tôi khuyên chỉ nên sử dụng nó để thay đổi tông bài nhạc cho phù hợp với giọng hát của bạn và nên chơi hợp âm gốc của bản nhạc.